Przeziębienie – przyczyny, objawy, leczenie

Jedną z dolegliwości, która co roku dotyka niemal każdego Polaka jest przeziębienie. Według badań 1/3 z nas przeziębia się co najmniej dwa razy do roku. Problem pojawia się szczególnie w sezonie jesienno-zimowym, kiedy to nasza odporność jest obniżona. Jakie są przyczyny, objawy i domowe sposoby na przeziębienie? Czy istnieje szybki sposób na pozbycie się przeziębienia?
Przeziębienie – ile trwa?
Czym właściwie jest przeziębienie? To zespół objawów związanych z zapaleniem błony śluzowej nosa, gardła i zatok przynosowych. To jednocześnie choroba, która najczęściej dotyka nie tylko Polaków, ale również mieszkańców innych krajów. Przeprowadzono wiele badań dotyczących częstości zapadania na tę infekcję. Jedno z nich mówi, że dorośli przeziębiają się od 2 do 4 razy na rok, ale już dzieci od 4 do nawet 12 razy rocznie. Najrzadziej na przeziębienie chorują osoby starsze, którym średnio nie zdarza się to częściej niż 2 razy do roku. Natomiast najmłodsi nie mają jeszcze wykształconego układu immunologicznego, który dopiero poznaje kolejne wirusy i bakterie, przez co nie potrafi się przed nimi bronić. Tym samym najczęściej na infekcje zapadają dzieci w żłobkach i przedszkolach, rzadziej uczniowie szkół podstawowych, którzy znajdują się w otoczeniu wielu rówieśników. Wystarczy, żeby jedno dziecko było przeziębione. Od swoich pociech łatwo zarażają się dorośli – ich choroby wynikają m.in. z kontaktu z dziećmi.
Ile razy choruje statystyczny kilkulatek? Kolejne źródło mówi o 8 infekcjach dróg oddechowych i 2 infekcjach jelit, co daje wynik 10 infekcji w ciągu roku. Natomiast na początku uczęszczania do żłobka czy przedszkola ta liczba zwiększa się do 12 infekcji w ciągu roku.
Szczegółowych informacji dotyczących tego, jak chorują Polacy, dostarczają dane z badania przeprowadzonego na panelu Ariadna w dniach 31 sierpnia – 3 września 2018 roku. Jak się okazuje, 32 proc. badanych choruje przynajmniej 2 razy do roku, ale 6 proc. walczy z infekcją częściej niż 4 razy na rok. Zaledwie 6 proc. respondentów stwierdziło, że w ogóle się nie przeziębia. Około połowy badanych uważa, że potrafią odróżnić anginę od innych infekcji, takich jak grypa czy przeziębienie. Osoby, które uczestniczyły w badaniu, w dużej części (30 proc.) diagnozują się sami, tj. nie umawiają się na wizytę do lekarza. Natomiast objawy, które skłaniają nas do konsultacji ze specjalistą, to gorączka (47 proc.), ból gardła (40 proc.), ból mięśni (34 proc.) i katar (31 proc.). 90 proc. badanych ma w swojej apteczce leki na grypę i przeziębienie – 67 proc. z nich ma leki przeciwbólowe, 62 proc. preparaty na przeziębienie lub grypę, 37 proc. pastylki na ból gardła, a 23 proc. spraye na ból gardła. Zaskakujące może być to, że aż 82 proc. respondentów nie chce od specjalisty zwolnienia lekarskiego. Uważamy, że podczas infekcji możemy chodzić do pracy, a dzieci mogą chodzić do szkoły, co jest poważnym błędem.
Ile trwa przeziębienie? Być może znasz już powiedzenie, że leczone trwa tydzień, a nieleczone 7 dni. Nie do końca jest to prawdą. Przede wszystkim nie istnieje lek, który sprawi, że natychmiast wyzdrowiejesz – leczenie w przypadku infekcji jest objawowe i musisz je dopasować do tego, co ci dolega. Jeśli zrezygnujesz z jakiegokolwiek leczenia, bez żadnych zmian będziesz wypełniać swoje codzienne obowiązki, to infekcja może nie ustępować nawet przez wiele tygodni.
Właściwie dlaczego się przeziębiamy? Jedna z teorii mówi, że w sezonie jesienno-zimowym czas spędzamy przede wszystkim w zamkniętych pomieszczeniach, co sprzyja zarażaniu się. Jednak nie istnieją dane naukowe, które potwierdzałyby to przekonanie. Dużo bardziej prawdopodobne wydaje się być twierdzenie, że pod wpływem zimnego powietrza i wahań temperatury zachodzą zmiany w błonie śluzowej nosa, co powoduje, że wirusy mają idealne warunki do ataku. Zarazić się możesz bardzo łatwo, np. drogą kropelkową, czyli przez kontakt z osobą, która kicha lub kaszle. Drugim sposobem, który prowadzi do rozwoju choroby, jest kontakt z przedmiotami, których dotykała osoba zakażona. Wirus może na takich rzeczach przetrwać nawet kilka godzin. Jeśli dotkniesz ich ręką, to prawdopodobnie później dotkniesz np. nosa i wówczas o zakażenie już bardzo łatwo.
Przyczyną infekcji jest działanie jednego z około 200 wirusów. W 50 proc. przypadków sprawcami choroby są rynowirusy, których istnieje ponad 100. Kolejną grupą są koronawirusy, które odpowiadają za ok. 15 proc. infekcji, a pozostałe przeziębienia wywołują inne wirusy, np. Coxsackie, wirusy paragrypy czy parwowirusy.
Przeziębienie – objawy
Objawy przeziębienia pojawiają się po ok. 1–2 dniach od zakażenia. Pierwsze symptomy najczęściej nie są szczególnie uciążliwe – możesz poczuć pieczenie w nosie czy mieć złe samopoczucie. Inne możliwe dolegliwości to ból gardła, chrypka, katar i kichanie. Najczęściej objawy przeziębienia utrzymują się przez około 7 dni, przy czym najbardziej intensywne są w 3–4 dniu infekcji. Początkowo chorobie może towarzyszyć stan podgorączkowy, czyli temperatura do 38 stopni Celsjusza, co przede wszystkim dotyczy jednak dzieci. Katar, który pojawia się przy infekcji jest początkowo wodnisty, ale później może mieć zabarwienie żółte lub zielonkawe. To, że katar ma ropny charakter, nie oznacza, że infekcja ma podłoże bakteryjne i należy zastosować antybiotykoterapię. Kolejnym objawem, który może towarzyszyć infekcji, jest kaszel. Oznaki choroby z czasem ustąpią, ale wiele zależy od tego, czy podejmiesz się leczenia. W przeciwnym wypadku możliwe, że katar i kaszel będą się utrzymywać nawet przez kilka tygodni.
Gdy dokuczają ci inne objawy, takie jak bóle mięśni, stawów, a dodatkowo pojawia się gorączka, to możliwe, że chorujesz na grypę. Leczenie grypy przebiega podobnie, ale w przypadku nasilonych objawów powinieneś skorzystać z pomocy lekarskiej, a czas infekcji spędzić w domu. Grypa jest zdecydowanie bardziej niebezpieczna, a to ze względu na ryzyko powikłań. Do specjalisty zgłoś się również, jeśli infekcja ma niestandardowy przebieg: odczuwasz duszności, masz napady świszczącego oddechu czy doskwierają ci silne bóle głowy lub uszu. W przypadku gdy po 2 tygodniach objawy w dalszym ciągu się utrzymują, koniecznie umów się na wizytę do lekarza.
Leki na przeziębienie
Przeziębienie wymaga leczenia objawowego – leki musisz dopasować do dolegliwości. Sięgaj po farmaceutyki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, ale również przeciwzapalne. W przypadku bólu gardła możesz stosować tabletki do ssania. Na katar pomoże roztwór soli fizjologicznej, a także leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa stosowane miejscowo i doustnie.
Zalecenia dla przeziębionych
Jak już wiesz, odpowiednie postępowanie podczas infekcji może ci zdecydowanie pomóc i skrócić przebieg choroby. W jaki sposób sprawić, by przeziębienie szybko ustąpiło? Postaraj się stosować do poniższych zaleceń:
- Na czas przeziębienia nie idź do szkoły czy pracy. Nie oznacza to, że nie możesz w ogóle opuszczać domu, ale powinieneś unikać dużych skupisk ludzi. Stosując się do tej zasady, nie zarazisz innych osób. Pamiętaj też, że w czasie infekcji twój organizm jest osłabiony, więc może sobie nie poradzić z atakiem kolejnych wirusów czy bakterii.
- Odpoczywaj, staraj się spędzać dużo czasu w łóżku. Unikaj również stresu.
- Nawadniaj organizm – picie kilku litrów wody dziennie powinno wspomóc walkę z infekcją.
- Nie pij alkoholu i nie pal tytoniu.
- Staraj się nawet kilka razy dziennie wietrzyć pomieszczenie, w którym przebywasz. Utrzymuj w nim wilgotność na poziomie 40–60 proc.
- Dbaj o odpowiednią temperaturę w domu – nie przekraczaj 23 stopni Celsjusza w ciągu dnia i 19–20 stopni w nocy.
Naturalne sposoby na przeziębienie
Z objawami choroby możesz sobie również radzić za pomocą produktów, z których większość być może masz w domu. Jeśli nie, to warto je posiadać na wszelki wypadek, szczególnie w sezonie zapadalności na przeziębienia. Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Nie istnieje środek, który sprawi, że natychmiast poczujesz się zdecydowanie lepiej, ale dzięki naszym sugestiom dolegliwości związane z infekcją nie będą tak uciążliwe.
- Miód w różnej postaci – choć jest on kaloryczny, to ma znakomity wpływ na nasz organizm. M.in. łagodzi ból i drapanie w gardle, uśmierza również objawy kaszlu. Najprostszym sposobem na jego spożycie jest przygotowanie herbaty z miodem, do której możesz wcisnąć również cytrynę i dolać domowy syrop malinowy. Pamiętaj jednak, żeby miód dodać wtedy, gdy herbata będzie już chłodna. Wrzątek powoduje, że miód traci swoje lecznicze właściwości.
- Czosnek – ma m.in. działanie przeciwwirusowe i od wieków używany jest w przypadku przeróżnych dolegliwości. Czosnek na przeziębienie możesz spożyć w różnej postaci, np. pokroić ząbek czosnku na niewielkie kawałki i zjeść go jako dodatek do kanapki. Pożądane efekty przyniesie również napój z mleka w temperaturze pokojowej z dodatkiem rozgniecionego ząbka czosnku.
- Syrop z cebuli – kolejny domowy sposób. Syrop z cebuli łagodzi kaszel, ma działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Żeby go przygotować, pokrój cebulę w plastry, umieść w słoiku i zasyp cukrem. Po kilku godzinach cebula puści sok. Taki syrop możesz pić kilka razy dziennie po jednej łyżeczce.
- Płukanka z soli – do szklanki ciepłej, ale nie gorącej wody wsyp łyżkę soli i dokładnie wymieszaj. Następnie płucz gardło i jamę ustną kilka razy dziennie. Złagodzi to kaszel i drapanie w gardle.
- Zioła na przeziębienie – możesz przygotować np. płukankę z szałwii, koszyczka rumianku i liści nagietka. Innym rozwiązaniem jest napar z lipy, kory wierzby purpurowej czy kuracja z jeżówki.
lek. Michał Dąbrowski
Źródła:
https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie
https://www.doz.pl/czytelnia/a13236-Domowe_sposoby_na_przeziebienie_-_jak_pozbyc_sie_go_najszybciej