Katar – 12 sprawdzonych sposobów na pozbycie się kataru

Katar, czyli tak naprawdę nieżyt nosa, to dolegliwość, z którą prawie każdy Polak ma do czynienia przynajmniej jeden raz na rok. Małe dzieci mogą zmagać się z nim nawet kilkanaście razy w ciągu jednego roku, szczególnie na etapie szkoły i przedszkola. Dolegliwość ta bywa uciążliwa, może utrudniać oddychanie, dlatego powinieneś robić wszystko, co w twojej mocy, aby jak najszybciej ustąpiła. Co warto wiedzieć o katarze? Przedstawiamy 12 sprawdzonych sposobów na pozbycie się kataru.

Skąd się bierze katar?

Katar to zapalenie błon śluzowych w obrębie nosa, przy czym to nazwa potoczna, bo mamy do czynienia z nieżytem nosa. Jego objawem jest wyciek nadmiaru wydzieliny. Pamiętaj jednak, że zdrowy nos również wydziela śluz, ale jest to około pół litra na dobę. Natomiast zainfekowany – nawet 3 razy tyle. Najczęściej za jego wywołanie odpowiadają wirusy, a dokładnie rinowirusy, koronawirusy i adenowirusy. Nieżyt nosa jest w tym przypadku reakcją obronną organizmu – poprzez zwiększoną ilość wydzieliny organizm chce się pozbyć intruzów. Z infekcją mamy do czynienia najczęściej w okresie jesienno-zimowym i wczesną wiosną, ale dolegliwość ta może pojawić się również latem. Być może spotkałeś się z oceną, że katar nie wymaga leczenia, gdyż i tak sam ustąpi. Nie jest to prawdą. Nieleczony nieżyt nosa może doprowadzić do powikłań, takich jak np. zapalenie oskrzeli. Natomiast nie istnieje lek, którego przyjęcie spowoduje, że natychmiast się wyleczysz. Możesz jedynie swoim działaniem spowodować, że choroba szybciej ustąpi, a dolegliwości nie będą tak uciążliwe.

W zależności od przyczyny infekcji istnieją następujące rodzaje kataru:

Wirusowy – przyczyną są wirusy, czyli wspomniane już rinowirusy, koronawirusy i adenowirusy. W tym przypadku możesz mieć do czynienia z wodnistą lub mętną wydzieliną. Pojawia się kichanie i stan podgorączkowy. Katar trwa zazwyczaj od 7 do 10 dni i często poprzedza infekcję bakteryjną. Jak możesz się zarazić? Drogą kropelkową. Wystarczy, że będziesz przebywać w jednym pomieszczeniu z zakatarzoną osobą. Choroba może doprowadzić m.in. do zapalenia gardła czy ucha. Ten rodzaj kataru najczęściej nie wymaga konsultacji z lekarzem. Skorzystaj z niej, jeśli zauważysz, że dolegliwości towarzyszące infekcji zamiast być coraz mniej uciążliwe, stają się jeszcze bardziej problematyczne.
Bakteryjny – najczęstszymi jego przyczynami są bakterie Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenze, Moraxella catarrhalis, ale też inne. Bakteryjny nieżyt nosa jest dosyć charakterystyczny. Pojawić się może żółty, szarawy czy nawet zielony katar. Chorobie towarzyszy gorączka oraz najczęściej mokry kaszel. Konsekwencje takiej infekcji mogą być poważne, m.in. zapalenie zatok, ucha lub spojówek. Przyczynę nieżytu nosa można określić po objawach towarzyszących chorobie. Jeśli są to bóle głowy, to może sugerować katar zatokowy. W wielu przypadkach leczenie bakteryjnego nieżytu nosa może wymagać skorzystania z antybiotykoterapii. Pamiętaj jednak, że o tym powinien zdecydować lekarz. Nie sięgaj po antybiotyki, które pozostały ci po leczeniu poprzedniej infekcji. Prawdopodobnie nie powinny być już one używane ze względu na czas, jaki upłynął, ale przede wszystkim nie należy podejmować samodzielnie decyzji o takim leczeniu.
Katar alergiczny – może być sienny lub całoroczny. W tym przypadku katar pojawia się w wyniku reakcji błony śluzowej na kontakt z alergenem. Może nim być sierść zwierząt, roztocza kurzu, pyłki i wiele innych. Dolegliwości tej towarzyszy wodnisty katar. Wydzielina, która wypływa z nosa, nie zasycha, a katarowi nie towarzyszy gorączka. W przypadku podejrzenia kataru alergicznego koniecznie udaj się do alergologa. Zaleci on przeprowadzenie badań, które wykażą, na co jesteś uczulony. Lekarz zaleci również leki, dzięki którym organizm może się uodpornić na dany alergen lub objawy towarzyszące temu kontaktowi nie będą tak silne.
Przewlekły katar – o tego rodzaju infekcji mówimy, jeśli nieżyt nosa utrzymuje się dłużej niż przez 12 tygodni. Może do niego dojść w wyniku częstych infekcji wirusowych lub bakteryjnych, ale może również wynikać z alergii czy wady w budowie anatomicznej. Często jedynym sposobem na pozbycie się kataru przewlekłego jest operacja.

Kilka sprawdzonych sposobów na katar

Wiesz już, jakie są rodzaje kataru, przejdźmy zatem do sprawdzonych metod radzenia sobie z nim. Możesz zastosować zarówno domowe sposoby, jak i leki, które kupisz w aptece bez recepty. Jak już wspomnieliśmy, nie istnieje szybki sposób na katar, ale możesz spowodować, że infekcja szybciej minie i nie będzie tak uciążliwa. Oto, co możesz zrobić:

Często i starannie oczyszczaj nos – wydzielina, która długo zalega w przewodach nosowych, może doprowadzić do nadkażenia bakteryjnego. Jeśli do tego dojdzie, wówczas konieczna może okazać się antybiotykoterapia. Dzięki częstemu oczyszczaniu nosa łatwiej ci będzie oddychać i nie będziesz nieustannie mieć uczucia zatkanego nosa.
Leki na przeziębienie – kupisz je w aptece bez recepty. Możesz zastosować krople, spraye czy tabletki na katar. Warto skorzystać z porady farmaceuty, chyba że masz już sprawdzony lek, który w takich przypadkach zawsze ci pomaga. Dobry efekt mogą przynieść leki, które zawierają aloes drzewiasty, pelargonię afrykańską czy jeżówkę purpurową. Skuteczne na katar mogą okazać się również środki zawierające ksylometazolinę, oksymetazolinę, nafazolinę, tetryzolinę i tymazolinę. Kolejny lek na tę dolegliwość to preparaty doustne zawierające leki sympatykomimetyczne.
Preparaty przeciwhistaminowe – w przypadku alergicznego nieżytu nosa.
Maść majerankowa lub inna maść witaminowa czy krem ochronny. Smaruj nimi skrzydełka nosa, a dzięki temu złagodzisz podrażnienie skóry.
Pij dużo płynów – w ten sposób łatwiej pozbędziesz się wydzieliny, która po prostu się rozrzedza. Możesz pić wodę, ale warto również sięgnąć po herbatę z miodem i syropem malinowym, z sokiem z czarnego bzu albo herbatę z czystka.
Rób inhalacje – jeśli masz małe dzieci, to prawdopodobnie miałeś już okazję robić inhalacje, być może masz nawet własny nebulizator. Skorzystanie z niego jest bardzo proste. Do zbiorniczka na płyn wlej sól fizjologiczną, załóż maskę, uruchom urządzenie i rozpocznij inhalację. Dzięki temu zabiegowi łatwiej oczyścisz nos z wydzieliny. Jeśli nie posiadasz odpowiedniego urządzenia, to inhalację możesz przeprowadzić tradycyjnym sposobem. Nalej do miski gorącej wody, dosyp kilka łyżeczek soli, nakryj głowę ręcznikiem i wdychaj parę. Możesz również użyć olejków eterycznych.
Nawilżaj powietrze – jeśli będzie ono zbyt suche, to utrudni ci oddychanie, natomiast odpowiednio nawilżone ułatwi pozbywanie się wydzieliny. Pamiętaj, że prawidłowa wilgotność powietrza w pomieszczeniach domowych powinna wynosić od 40 do 60 proc.
Wietrz pokój, w których przebywasz – zamknięte pomieszczenia stwarzają idealne warunki do rozwoju wirusów, dlatego staraj się wietrzyć pokój, w którym dochodzisz do zdrowia, nawet kilka razy dziennie, również wtedy, gdy na zewnątrz jest już zimno.
Nacieraj stopy i klatkę piersiową maścią kamforową ze spirytusem - zrób to przed snem. Dzięki temu rozgrzejesz organizm i ułatwisz sobie oddychanie, które - ze względu na infekcję - może być szczególnie utrudnione, zwłaszcza w nocy.
Używaj ostrych przypraw i ziół – znakomity efekt pod względem udrożnienia nosa może przynieść wdychanie zapachu pieprzu czy imbiru oraz innych ostrych przypraw i ziół. W ten sposób łatwiej poradzisz sobie z zalegającą wydzieliną.
Czosnek i cebula – te dwa warzywa mają m.in. działanie przeciwwirusowe, ale również powinny ci pomóc szybciej pozbyć się infekcji. Możesz je zjeść w różnej postaci, np. dodając do kanapki. Innym popularnym sposobem jest zgniecenie ząbka czosnku i dodanie go do ciepłego mleka. Cebulę możesz również zastosować do przygotowania syropu. Wystarczy, że plastry cebuli zasypiesz miodem i poczekasz kilka godzin. Po tym czasie syrop powinien być już gotowy - możesz go pić nawet kilka razy dziennie. Pomoże ci on walczyć również z innymi objawami przeziębienia.
Stosuj zioła – pomogą ci one nie tylko w walce z katarem, ale również kaszlem. Możesz wykorzystać szałwię lekarską, podbiał pospolity czy tymianek pospolity.

Pamiętaj jednak, że jeśli leczenie nie przynosi efektów, a poza katarem pojawiają się kolejne dolegliwości, to należy udać się do lekarza, który sprawdzi, jaka jest przyczyna infekcji i zaleci odpowiednie leczenie.

lek. Michał Dąbrowski