Infekcja górnych dróg oddechowych – jak reagować na pierwsze oznaki infekcji?

infekcja-gornych-drog-oddechowych

Infekcje górnych dróg oddechowych należą do najczęstszych przyczyn nieobecności w szkole i w pracy. Każdego roku większość Polaków przynajmniej jeden raz zapada na choroby górnych dróg oddechowych. To, jak uciążliwa będzie dolegliwość, zależy m.in. od tego, czy rozpoczniesz leczenie i czy medykamenty będą odpowiednio dopasowane do objawów. Nieleczona infekcja górnych dróg oddechowych może wiązać się z poważnymi powikłaniami. Jak reagować na pierwsze oznaki infekcji?

Infekcja górnych dróg oddechowych – objawy

Górne drogi oddechowe to drogi, przez które powietrze przechodzi, żeby dostać się do płuc. Drogi oddechowe dzielimy na dolne i górne, a granica pomiędzy nimi przebiega na wysokości tchawicy, czyli mniej więcej tam, gdzie znajduje się mostek. Górne drogi oddechowe nawilżają powietrze, oczyszczają je i ogrzewają, tzn. przygotowują do tego, żeby mogło trafić do płuc. Do górnych dróg oddechowych zaliczamy nos, gardło, jamę ustną, krtań, tchawicę, nosogardło.

Górne drogi oddechowe często atakowane są przez wirusy – tego typu infekcje, w zależności od źródeł danych, stanowią od 70 do 90 proc., a pozostała część to infekcje bakteryjne. Popularną infekcją górnych dróg oddechowych jest przeziębienie. Zapada na nie każdego roku ok. 90 proc. dorosłych i niemal 100 proc. dzieci w wieku do 13 lat. Najmłodsi, szczególnie uczęszczający do żłobka i przedszkola, chorują przeciętnie 8 razy do roku, ale możliwe, że takich infekcji będzie nawet kilkanaście przez 12 miesięcy. Pediatrzy podkreślają, że jest to naturalne, gdyż dziecko ma jeszcze niewykształcony układ immunologiczny. Dopiero uczy się ono kolejnych wirusów i z biegiem lat będzie radzić sobie z nimi coraz lepiej. Dlatego już dziecko uczęszczające do szkoły może zapadać na infekcje górnych dróg oddechowych rzadziej. Często infekcje nie są niepokojące, o ile ich leczenie przebiega bez komplikacji. Jeśli jednak choroba kończy się powikłaniami, dziecko przechodzi zapalenie oskrzeli, płuc czy dotykają je inne, poważne następstwa infekcji, to konieczne jest skorzystanie z pomocy lekarza, który zaleci niezbędne badania w celu podjęcia odpowiedniego leczenia. U dzieci bardzo często diagnozowana jest astma oskrzelowa, która stanowi konsekwencję rozwoju stanu zapalnego i powoduje duszności. W takim przypadku niezbędna okazuje się antybiotykoterapia. Jeśli pediatra podejrzewa taką dolegliwość, to z pewnością skieruje pacjenta do pulmonologa, który zaleci testy alergiczne.

Infekcje górnych dróg oddechowych mają stosunkowo łagodny przebieg. Pierwsze możliwe objawy to m.in. drapanie w gardle, gorączka czy wiercenie w nosie. Symptomy te oznaczają, że infekcja zaczyna się rozwijać w organizmie. Warto już na tym etapie rozpocząć leczenie objawowe, korzystając z leków dostępnych bez recepty oraz domowych sposobów. Dolegliwości najbardziej uciążliwe stają się po kilku dniach. Wtedy możliwe objawy to:

Jeśli zbagatelizujesz objawy infekcji wirusowej lub nie będziesz jej prawidłowo leczyć, to wówczas może dojść do nadkażenia bakteryjnego, które skutkuje dużo poważniejszymi powikłaniami. Infekcja bakteryjna, której towarzyszy gorączka, jest zdecydowanie groźniejsza i szybciej przebiega. Niezbędna jest w takim przypadku wizyta u lekarza, który prawdopodobnie zapisze antybiotykoterapię. Nie należy jednak rezygnować z leczenia objawowego. Nie spowoduje ono, że choroba będzie trwać krócej, ale sprawi, że towarzyszące jej dolegliwości będą mniej uciążliwe. Co istotne, jeśli uważasz, że masz infekcję bakteryjną, to nie powinieneś sam rozpoczynać antybiotykoterapii z wykorzystaniem leku, który pozostał ci po poprzedniej kuracji. To specjalista stwierdzi przyczynę choroby, dobierze odpowiedni antybiotyk i wskaże, jak długo powinieneś go przyjmować. To, że objawy infekcji ustąpią, nie oznacza, że masz zrezygnować z dalszego leczenia – z organizmu należy wyeliminować wszystkie bakterie, które są odpowiedzialne za infekcję. W przeciwnym wypadku musisz się liczyć z szybkim nawrotem choroby.

Górne drogi oddechowe – leczenie

Jak już wspomnieliśmy, w przypadku infekcji wirusowej należy stosować leczenie objawowe. Ważne jest ograniczenie aktywności na czas leczenia, picie dużej ilości wody i nawilżanie powietrza w domu. By wyeliminować infekcję, trzeba być systematycznym w podejmowanych zabiegach. Pomóc mogą również:

  • Leki na drogi oddechowe – w zależności od tego, jakie są objawy infekcji, musisz dopasować odpowiedni lek przeciwbólowy – na ból gardła, głowy, katar i inne dolegliwości. Pamiętaj jednak o jego regularnym przyjmowaniu, zgodnie z informacjami na ulotce.
  • Czosnek – często nazywany jest naturalnym antybiotykiem. Ma liczne właściwości prozdrowotne. Możesz go przyjmować w różnej postaci. Pokrój ząbek czosnku na niewielkie kawałki i dodaj do potrawy czy kanapki bądź wypij mleko w temperaturze pokojowej z dodatkiem czosnku i miodu. W przypadku dzieci efekt może przynieść nawet samo wdychanie zapachu czosnku. Wystarczy, że pokroisz czosnek i umieścisz go na talerzyku, który zaniesiesz do pokoju gdzie przebywa dziecko.
  • Syrop z cebuli – może pomóc m.in. na ból gardła czy katar. Do jego przygotowania wystarczą 2–3 cebule, cukier lub miód i słoik. Wystarczy pokroić cebulę na plastry i ułożyć w słoiku. Następnie należy zasypać ją cukrem lub zalać miodem i odczekać kilka godzin. Po tym czasie syrop będzie gotowy. Możesz go pić kilka razy dziennie. Pamiętaj jednak, żeby trzymać go w lodówce.
  • Herbata z cynamonem i imbirem – imbir ma właściwości przeciwzapalne i przyśpieszy powrót do zdrowia. Natomiast cynamon pomoże na kaszel i ból zatok. Taką herbatę możesz pić kilka razy dziennie.
  • Inhalacje – szczególnie polecane w przypadku kataru. Wystarczy, że do miski nalejesz około 2 litrów gorącej wody, a do niej dodasz kilka kropli olejku eterycznego. Nałóż na głowę ręcznik i zacznij wdychać unoszącą się parę. Żeby jednak zauważyć efekt, musisz to robić systematycznie przez kilka dni. 

lek. Michał Dąbrowski